Trzymiesięczny termin na wniesienie skargi na wznowienie postępowania w przypadku, gdy wyrok został oparty na dokumencie podrobionym lub przerobionym oraz pod rygorem odrzucenia skargi wniesionej po upływie tego terminu SK 16/19
10 grudnia 2019 r. o godz. 15:30 Trybunał Konstytucyjny ogłosi orzeczenie w sprawie skargi konstytucyjnej M. P. dotyczącej trzymiesięcznego terminu na wniesienie skargi na wznowienie postępowania w przypadku, gdy wyrok został oparty na dokumencie podrobionym lub przerobionym oraz pod rygorem odrzucenia skargi wniesionej po upływie tego terminu.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności art. 407 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego w zakresie, w jakim przewiduje trzymiesięczny termin na wniesienie skargi na wznowienie postępowania w przypadku, gdy wyrok został oparty na dokumencie podrobionym lub przerobionym oraz pod rygorem odrzucenia skargi wniesionej po upływie tego terminu, z art. 45 ust. 1 Konstytucji RP.
Sp. z o.o. wniosła o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym z weksla przeciwko innej spółce. Sąd okręgowy orzekł zgodnie z żądaniem pozwu. Skarżąca złożyła skargę o wznowienie prawomocnie zakończonego postępowania, o uchylenie nakazu zapłaty i oddalenie powództwa w całości. W uzasadnieniu skargi wskazała, że przedmiotowy nakaz został oparty na podrobionym dokumencie. Sąd okręgowy odrzucił skargę wniesioną przez skarżącą, ponieważ została złożona po upływie ustawowego terminu. Skarżąca wniosła zażalenie, które następnie zostało oddalone jako bezzasadne przez sąd apelacyjny.
Zdaniem Skarżącej określony w art. 407 § 1 k.p.c. trzymiesięczny termin na wniesienie skargi o wznowienie postępowania jest zbyt krótki na to, aby strona mogła przeanalizować swoją sytuację pod względem faktycznym i prawnym, a w przypadku podjęcia decyzji o wniesieniu skargi o wznowienie postępowania zebrać argumenty i dowody na poparcie swoich twierdzeń. Skarżąca podkreśla, że często wymaga to również skorzystania z pomocy profesjonalnego pełnomocnika, przy czym czynności te dotyczą też postępowań, które miały miejsce wiele lat wcześniej, co utrudnia prawidłowe i terminowe przygotowanie pisma. Prowadzi to zdaniem Skarżącej do sytuacji nieakceptowanych z punktu widzenia zasad sprawiedliwości społecznej, w szczególności, gdy podstawą wznowienia jest wydanie wyroku na podstawie podrobionego lub przerobionego dokumentu.
Skarżąca wskazuje również, że regulacja kwestionowanego przepisu jest niezgodna z zasadami sprawiedliwości społecznej i nie spełnia wymogu dostatecznej określoności przepisów proceduralnych. Sformułowanie art. 407 § 1 k.p.c., zgodnie z którym termin do wniesienia skargi liczy się od dnia, w którym strona dowiedziała się o podstawie wznowienia, w ocenie Skarżącej, nie pozwala na jednoznaczne stwierdzenie, czy początkiem terminu jest uzyskanie jakiejkolwiek informacji na temat podstawy wznowienia, czy też raczej chwila uzyskania pewności, co do istnienia takiej podstawy. Nieprecyzyjność w tej kwestii - zdaniem Skarżącej - prowadzi do sytuacji, która nie pozwala stronom na dokładne określenie terminu, w którym może wykonać swoje uprawnienie do żądania wznowienia postępowania cywilnego zakończonego prawomocnym orzeczeniem.
Skład orzekający Trybunału Konstytucyjnego: sędzia TK Justyn Piskorski - przewodniczący, sędzia TK Leon Kieres - sprawozdawca, sędzia TK Mariusz Muszyński, sędzia TK Wojciech Sych, sędzia TK Michał Warciński.