Obrót papierami wartościowymi SK 23/03
8 marca 2004 r. o godz. 12.00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna skargę konstytucyjną Raimonda E. w sprawie zgodności art. 414 § 2 Kodeksu handlowego z art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2, art. 31 ust. 3, art. 21, art. 64 ust. 2, art. 32 i art. 2 Konstytucji.
Skarżący wniósł pozew przeciwko spółce akcyjnej o unieważnienie uchwały Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy w sprawie wycofania akcji spółki z publicznego obrotu. Zdaniem skarżącego uchwała ta - wbrew dobrym obyczajom kupieckim - miała na celu pokrzywdzenie mniejszościowych akcjonariuszy. Sąd oddalił powództwo skarżącego, uznając na podstawie art. 414 § 2 kodeksu handlowego, że skarżący nie miał prawa wystąpienia z pozwem, jako że nie posiadał takiej liczby akcji, która "uprawniałaby go do wykonywania nie mniej niż 1 % ogólnej liczby głosów".
Zdaniem skarżącego brzmienie zaskarżonego przepisu sprawia, że uprawnienia drobnych akcjonariuszy spółek publicznych, wynikające z posiadania akcji, pozostały bez należytej ochrony prawnej. Zostało w ten sposób naruszone konstytucyjne prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy przez właściwy sąd (art. 45 ust 1 Konstytucji). Jednocześnie brzmienie artykułu 414 §2 Kodeksu handlowego doprowadziło do zróżnicowania ustawowej ochrony dla praw majątkowych akcjonariuszy spółek publicznych, w zależności od liczby posiadanych przez nich akcji. Przeczy to artykułowi 64 ustęp 2 Konstytucji, zgodnie z którym "Własność, inne prawa majątkowe oraz prawo dziedziczenia podlegają równej dla wszystkich ochronie prawnej."
Raimond E. podkreśla również, że pozbawienie drobnych akcjonariuszy prawa do sądu - w przypadku, gdy walne zgromadzenie akcjonariuszy spółki podejmuje uchwałę, która wbrew dobrym obyczajom kupieckim godzi w interesy spółki lub ma na celu pokrzywdzenie akcjonariuszy - narusza zasady sprawiedliwości społecznej (art. 2 Konstytucji). Zaskarżony przepis jest także niezgodny z zasadą równości obywateli wobec prawa (art. 32 ust. 1 Konstytucji).
Rozprawie będzie przewodniczyła sędzia TK Teresa Dębowska-Romanowska, a sprawozdawcą będzie sędzia TK Biruta Lewaszkiewicz-Petrykowska