Uprawnienia kombatanckie K 12/02
9 marca 2004 r. o godz. 10.00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna wniosek grupy posłów na Sejm w sprawie konstytucyjności przepisów nowelizujących ustawę z dnia 24 stycznia 1991 roku o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, ograniczających uprawnienia kombatanckie.
Ustawa z dnia 24 stycznia 1991 roku o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego ma miedzy innymi na celu zapewnienie opieki weteranom walk o niepodległość. Niektóre unormowania tej ustawy - w sposób naruszający zasady konstytucyjne - zostały zmienione przez ustawy nowelizujące.
Ustawa o kombatantach ustanawiała ulgę w wysokości 50 % przy przejazdach koleją i autobusami krajowej komunikacji samochodowej. Ustawa nowelizująca z dnia 21 grudnia 2001 roku w sposób trwały zredukowała tę ulgę do poziomu 37 % oraz ograniczyła jej zakres do przejazdów pociągami osobowymi i pospiesznymi oraz transportu autobusowego w komunikacji zwykłej. Ponadto w ustawie nowelizującej z dnia 14 grudnia 2001 roku ustawodawca ograniczył uprawnienia przysługujące kombatantom poprzez wstrzymanie waloryzacji dodatków kombatanckich w roku 2002 oraz zmniejszenie przysługującego kombatantom ryczałtu energetycznego.
Zdaniem wnioskodawców powyższe zmiany wprowadzone zostały w sposób naruszający zasadę ochrony praw nabytych, stanowiącą podstawę koncepcji demokratycznego państwa prawnego (art. 2 Konstytucji). Posłowie zwracają uwagę, że odstąpienie od zasady ochrony praw nabytych jest dopuszczalne w szczególnych okolicznościach, gdy przemawia za tym inna zasada prawnokonstytucyjna. Jednakże w przypadku zaskarżonych przepisów ograniczenia uprawnień kombatanckich nie znajdują uzasadnienia w żadnej normie konstytucyjnej. Ponadto unormowania te pozostają w sprzeczności z art. 19 Konstytucji, głoszącym zasadę szczególnej opieki państwa nad weteranami walk o niepodległość. Wnioskodawcy podkreślają, że o kombatantach wspomina także preambuła do Konstytucji, która deklaruje wdzięczność przodkom "za walkę o niepodległość okupioną ogromnymi ofiarami".
Rozprawie będzie przewodniczył Sędzia TK Jerzy Stępień, a sprawozdawcą będzie Sędzia TK Bohdan Zdziennicki.