Publikowanie sprostowań prasowych P 2/03
5 maja 2004 r. o godz. 12.00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna pytanie prawne Sądu Rejonowego dla Łodzi - Śródmieścia w sprawie konstytucyjności niektórych przepisów prawa prasowego.
W modelu przyjętym przez polskiego ustawodawcę, sprostowanie może się odnosić jedynie do faktów, nie zaś do ocen, dokonanych przez dziennikarza. Art. 32 prawa prasowego zakazuje komentowania wypowiedzi stanowiącej sprostowanie. Jak wskazuje Sąd Rejonowy, zakaz komentarzy jest oczywistym ograniczeniem prawa do swobody wypowiedzi. Aby ograniczenie było zgodne z Konstytucją, Europejską Konwencją Praw Człowieka i Międzynarodowym Paktem Praw Obywatelskich i Politycznych musi spełniać następujące warunki: być przewidziane przez prawo, dokonane w prawowitym celu, konieczne w demokratycznym społeczeństwie. Konstytucja dodatkowo wymaga, by nienaruszona pozostała istota chronionego prawa. Sąd zwraca uwagę, że tylko trzy z czterech powyższych warunków zostały spełnione. Ograniczenie zostało unormowane w ustawie Prawo prasowe. Zostało ono dokonane w celu ochrony pewnego modelu debaty publicznej (prawowity cel) i nie narusza istoty prawa do swobody wypowiedzi, gdyż nie zakazuje całkowitego komentowania sprostowania, a jedynie opóźnia publikację komentarza. Zdaniem pytającego Sądu ograniczenie to nie jest jednak konieczne w demokratycznym społeczeństwie. A zatem jest ono sprzeczne z Konstytucją (Art. 31 ust. 3 w związku z art. 54 ust. 1), Konwencją (art. 10) i Paktem (art. 19). Przedmiotem pytania prawnego jest także art. 46 ust. 1 prawa prasowego. Zdaniem Sądu Rejonowego przepis ten, w zakresie w jakim przewiduje odpowiedzialność za naruszenie zakazu natychmiastowego komentowania sprostowań, jest niezgodny z art. 2 i art. 42 ust. 1 Konstytucji.
Sąd Rejonowy uważa, ze ustawodawca nie zachował równowagi pomiędzy prawami obywatelskimi a wartościami leżącymi u podstaw wprowadzonego ograniczenia. Prawo prasowe zakazując komentarzy pozbawia czytelnika możliwości poznania wszystkich argumentów stron oraz przedkłada interes osoby dokonującej sprostowania nad prawa obywatelskie dziennikarza oraz prawa czytelników do zapoznania się ze wszystkimi istotnymi dla sprawy argumentami. Zaprzecza w ten sposób konstytucyjnemu modelowi wolności prasy - naczelnej zasadzie ustroju Rzeczypospolitej.
Rozprawie będzie przewodniczył prezes TK Marek Safjan, a sprawozdawcą będzie sędzia TK Mirosław Wyrzykowski.