Zwolnienia z podatku VAT P 27/02
23 czerwca 2003 r. o godz. 11:00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna pytanie prawne Sądu Najwyższego - Izby Administracyjnej, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie zgodności z Konstytucją niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym oraz wydanego na jego podstawie rozporządzenia Ministra Finansów.
Przepis § 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 1995 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym wydany został na podstawie przepisu art. 23 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym. W artykule tym ustawodawca umocował Ministra Finansów do określenia w drodze rozporządzenia "listy towarów i usług lub przypadków, w których nabycie towaru lub usług nie uprawnia do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku, o którym mowa w art. 21".
W ocenie Sądu Najwyższego zgodność art. 23 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym z art. 92 ust. 1 Konstytucji budzi zasadnicze wątpliwości. Upoważnienie zawarte w zaskarżonym przepisie wskazuje jedynie organ właściwy do wydania rozporządzenia (którym jest Minister Finansów) i zakres spraw przekazanych mu do uregulowania, nie określa natomiast wytycznych dotyczących treści.
Zdaniem SN, w razie stwierdzenia konstytucyjności art. 23 pkt 1 konieczne staje się rozstrzygniecie zgodności z Konstytucją § 12 rozporządzenia wydanego na podstawie kwestionowanej ustawy. Minister Finansów kwestionowanym przepisem pozbawił podatników - spełniających określone w tym przepisie przesłanki - ustawowego prawa do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku, o którym mowa w art. 21 ustawy. § 12 zaskarżonego rozporządzenia narusza więc art. 217 Konstytucji, stanowiący, że nakładanie podatków, innych danin publicznych, określanie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych, a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków następuje w drodze ustawy.
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 1995 r. utraciło moc z dniem 15 grudnia 1997 r. W ocenie Sądu Najwyższego w analizowanym przypadku utrata mocy obowiązującej nie stanowi jednak przeszkody do rozpoznania przez Trybunał Konstytucyjny.
Rozprawie będzie przewodniczył Sędzia TK Jerzy Ciemniewski, a sprawozdawcą będzie Sędzia TK Bohdan Zdziennicki.