Zasady należytej legislacji K 23/12
18 listopada 2014 r. o godz. 13:30 Trybunał Konstytucyjny rozpozna połączone wnioski dwóch grup posłów na Sejm RP dotyczące podatku od wydobycia niektórych kopalin i zasady należytej legislacji.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności:
I.
art. 1 - 26 w związku z art. 27 ustawy z 2 marca 2012 r. o podatku od wydobycia niektórych kopalin z art. 2 konstytucji;
II.
1) art. 7 ust. 1 - 5 powyższej ustawy z art. 2, art. 20, art. 21 ust. 1, art. 22, art. 31 ust. 3, art. 64 ust. 1 i ust. 3 i art. 217 konstytucji;
2) art. 1 ust. 1, art. 3 ust. 1, art. 4, art. 7 ust. 1-5 powyższej ustawy z art. 2, art. 32 ust. 1 i ust. 2, art. 64 ust. 2, art. 84 i art. 217 konstytucji;
3) art. 1 ust. 1, art. 3 ust. 1, art. 6 ust. 1 i ust. 2 oraz art. 7 ust. 1-5 powyższej ustawy z art. 2 oraz z art. 31 ust. 3, art. 64 ust. 1 i ust 3 oraz art. 21 ust. 1 konstytucji;
4) art. 27 w związku z art. 17 oraz w związku z art. 19 powyższej ustawy z art. 2 konstytucji;
5) art. 2, art. 3 ust. 1, art. 5 i art. 6 oraz art. 27 powyższej ustawy z art. 2 konstytucji,
6) ustawy, która została uchwalona z naruszeniem art. 2, art. 7, art. 118 ust. 1 i art. 119 ust. 1 i 2 konstytucji.
Pierwsza z grup posłów zaskarżyła do Trybunału Konstytucyjnego całą ustawę o podatku od niektórych kopalin. Zdaniem wnioskodawców, ustawa nie dość że została uchwalona w szybkim tempie (projekt wpłynął do Sejmu 19 stycznia 2012 r., 9 marca 2012 r. ustawa została uchwalona przez Sejm, a 27 marca 2012 r. – wobec niewniesienia poprawek przez Senat – podpisał ją Prezydent), to weszła w życie już po upływie 14 dni od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Wnioskodawcy nie kwestionują zasadności wprowadzenia podatku od kopalin rud miedzi i srebra, zasad oraz wysokości jego naliczania, a jedynie krótką vacatio legis. Ich zdaniem, moment wejścia w życie tej ustawy podatkowej, a w konsekwencji również moment powstania obowiązków i zobowiązań podatkowych oraz obowiązków leżących po stronie podatników (podmiotów gospodarczych) polegających na przygotowaniu infrastruktury umożliwiającej obliczenie wysokości zobowiązania podatkowego, budzi najpoważniejsze wątpliwości.
Jak podkreślają autorzy pierwszego z wniosków, przepisy ustawy stanowią zaskoczenie dla adresatów. Nie przewidują bowiem odpowiedniego okresu, w którym podatnicy będą mogli przygotować swoje przedsiębiorstwa do poniesienia nowego, dotychczas nieistniejącego wydatku na rzecz Skarbu Państwa. W ich ocenie, czternastodniowa vacatio legis nie umożliwia podatnikom przygotowania i wdrożenia odpowiednich zmian w kontraktach wiążących ich z kontrahentami, planach biznesowych, finansowych i gospodarczych.
Także druga grupa posłów zwraca uwagę na krótką vacatio legis. Ustawa wprowadzająca nowy podatek od wydobycia miedzi i srebra, który – jak podkreślają wnioskodawcy – dotyczy tylko jednego podatnika w kraju, została opublikowana w Dzienniku Ustaw 3 kwietnia 2012 r., a weszła w życie – 18 kwietnia 2012 r.
Jak podkreślają autorzy drugiego z wniosków, podatek od wydobycia niektórych kopalin narusza zasadę proporcjonalności oraz prowadzi do nadmiernej ingerencji w prawo własności i swobodę prowadzenia działalności gospodarczej. W istocie jest on podatkiem konfiskacyjnym oraz powoduje – uwzględniając podatki dochodowe – opodatkowanie bez uwzględnienia zdolności płatniczej podatnika w sposób wykraczający poza tę zdolność.
Rozprawie będzie przewodniczyła sędzia TK Maria Gintowt-Jankowicz, sprawozdawcą będzie sędzia TK Zbigniew Cieślak.