Odwołanie od zarządzenia przewodniczącego o odmowie sprostowania protokołu; zasady rozpoznania SK 15/15
Data: 4 IV 2018 godz.: 16.05
11 kwietnia 2018 r. o godz. 13:30 Trybunał Konstytucyjny ogłosi orzeczenie wydane w sprawie skargi konstytucyjnej M.P. dotyczące odwołania od zarządzenia przewodniczącego o odmowie sprostowania protokołu.
Trybunał Konstytucyjny ogłosi orzeczenie w sprawie zgodności art. 160 par. 1 zdanie ostatnie kodeksu postępowania cywilnego z art. 45 ust. 1 konstytucji w zakresie, w jakim odwołanie od zarządzenia przewodniczącego o odmowie sprostowania protokołu rozpoznaje, w przypadku gdy sprawa główna jest rozpoznawana w składzie jednoosobowym, sędzia, który wydał wcześniej zaskarżone zarządzenie.
Skarżący, adwokat M. P., decyzją Okręgowej Rady Adwokackiej, wydaną na podstawie postanowienia sądu okręgowego, został wyznaczony pełnomocnikiem z urzędu. Sąd Okręgowy zamknął rozprawę w tej sprawie i odroczył publikację wyroku. Na rozprawie obecny był skarżący, który złożył wniosek o przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, albowiem nie zostały one pokryte ani w całości, ani w części. Sąd okręgowy oddalił powyższy wniosek skarżącego, wskazując że wniosek o przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej powinien zawierać oświadczenie, że opłaty nie zostały zapłacone w całości lub w części. Wobec braku takiego oświadczenia w protokole rozprawy wniosek skarżącego podlegał oddaleniu. Skarżący złożył wniosek o uzupełnienie protokołu rozprawy. Przewodniczący oddalił ten wniosek, gdyż - w jego ocenie - treść protokołu odzwierciedlała przebieg rozprawy, zatem jego uzupełnienie okazało się niezasadne. Skarżący wniósł odwołanie od zarządzenia przewodniczącego składając do akt sprawy oświadczenie jednego z powodów, potwierdzające fakt złożenia przez skarżącego „przedmiotowego wniosku". Sąd okręgowy oddalił odwołanie.
Zgodnie z art. 160 par. 1 zdanie ostatnie kodeksu postępowania cywilnego, odwołanie od zarządzenia przewodniczącego o odmowie sprostowania protokołu rozpoznaje sąd w takim składzie, w jakim rozpoznaje sprawę główną. W przypadku sądów rozpoznających sprawę w składzie jednoosobowym odwołanie to rozpoznaje więc w rzeczywistości ten sam sędzia, który wydał kwestionowane tym odwołaniem zarządzenie. Zdaniem skarżącego sytuacja ta stanowi naruszenie konstytucyjnego prawa do sądu, a w szczególności, narusza prawo do sprawiedliwie ukształtowanej procedury sądowej. Weryfikacja poprawności kwestionowanego rozstrzygnięcia ma wówczas charakter pozorny i rodzić może - po stronie obywatela -przekonanie o całkowitej arbitralności działań władzy sądowniczej, tym bardziej że postanowienie o oddaleniu odwołania od zarządzenia o odmowie sprostowania protokołu nie podlega uzasadnieniu – podkreśla skarżący.
Kwestionowana regulacja, zdaniem skarżącego, stanowi swoistą pułapkę dla sędziego, bowiem każde podjęte przez niego rozstrzygnięcie w przedmiocie odwołania od zarządzenia o odmowie sprostowania protokołu narusza jego autorytet, a przez to - autorytet władzy sądowniczej. Uwzględnienie odwołania jest przyznaniem, że własne, wcześniejsze rozstrzygnięcie było błędne, zaś nieuwzględnienie odwołania utrwala przekonanie, że sąd, orzekając „we własnej sprawie”, nie może być obiektywny.
Przewodniczącym składu orzekającego będzie sędzia TK Michał Warciński, sprawozdawcą będzie sędzia TK Andrzej Zielonacki.