Kontrola skarbowa K 8/04
Podmiot inicjujący postępowanie: Rzecznik Praw Obywatelskich
Data: 17 VI 2008 godz.: 0.00
17 czerwca 2008 r. o godz. 9.30 Trybunał Konstytucyjny rozpozna wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczący kontroli skarbowej.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności:
- art. 7b ustawy z dnia 28 września 1991 roku o kontroli skarbowej, nadającego organom kontroli skarbowej uprawnienia do zbierania i przetwarzania i wykorzystywania wszelkich danych osobowych oraz do żądania od innych administratorów danych udostępnienia posiadanych informacji bez ograniczenia, że żądanie takie może dotyczyć tylko osób, w stosunku do których prowadzone jest postępowanie z art. 51 ust. 2 Konstytucji;
- art. 36 e ust. 2 pkt 4 skarżonej ustawy, który zezwala organom kontroli skarbowej na przekazywanie informacji uzyskanych w czasie prowadzenia czynności operacyjno-rozpoznawczych lub czynności podejmowanych na podstawie art. 36b ust. 1 innym, w ustawie bliżej nie określonym organom z art. 51 ust. 2 Konstytucji.
W toku kontroli skarbowej upoważnieni pracownicy mogą żądać od wszystkich organów i służb przekazywania wszelkich przetworzonych przez operatorów posiadanych informacji. Tymczasem już samo zwrócenie się o przekazanie przetworzonych danych o podatniku podlega ochronie informacji niejawnych. Ustawa nie zawiera zastrzeżenia, że żądania te nie mogą przekraczać zakresu informacji niezbędnych dla prowadzonej sprawy oraz powinny zawierać uzasadnienie oraz podlegać kontroli. Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich takie uprawnienie nie może naruszać prawa do ochrony życia prywatnego, a także konstytucyjnego zakazu pozyskiwania i gromadzenia informacji o obywatelach w zakresie przekraczającym ilość niezbędna w demokratycznym państwie prawnym. Ponadto nietykalność mieszkania, przeszukanie mieszkania lub pojazdu może nastąpić jedynie w przypadkach określonych w ustawie i w sposób w niej określony. Zdaniem Rzecznika stanowienie w ustawie o kontroli skarbowej rozszerzonych kryteriów dopuszczających naruszenie konstytucyjnych wolności praw człowieka i obywatela narusza te prawa i wolności. Służby kontroli skarbowej są upoważnione do udostępniania informacji uzyskiwanych w czasie czynności operacyjno-rozpoznawczych a także z podsłuchu sieci telekomunikacyjnej m.in. organom celnym i podatkowym, sądowi lub prokuratorowi w związku z toczącym się postępowaniem, organom, służbom i instytucjom państwowym uprawnionym do wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych, organom i instytucjom państw obcych. Biorąc pod uwagę, że organy kontroli skarbowej mogą podejmować czynności operacyjno-rozpoznawcze dla celów prewencyjnych w zasadzie wobec każdego podejrzewanego przez siebie, to obywatele mogą się tym czuć "osaczeni". Władze publiczne nie mogą pozyskiwać, gromadzić i udostępniać innych informacji, niż niezbędne w demokratycznym państwie prawnym.
Rozprawie będzie przewodniczyła sędzia TK Maria Gintowt-Jankowicz, a sprawozdawcą będzie prezes TK Jerzy Stępień.