Przedawnienie karalności P 32/06
Data: 15 X 2008 godz.: 0.00
15 października 2008 r. o godz. 10.00 Trybunał Konstytucyjny w pełnym składzie rozpozna pytanie prawne Sądu Rejonowego w Legionowie II Wydział Karny dotyczące przedawnienia karalności.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności:
- art. 2 ustawy z dnia 3 czerwca 2005 roku o zmianie ustawy - Kodeks karny z art. 42 ust. 1 Konstytucji;
- art. 1 pkt 1 lit. a i art. 1 pkt 2 powyższej ustawy z art. 2, art. 32 ust.1, art. 42 ust. 1 i art. 45 Konstytucji oraz art. 6 ust. 1 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności.
Prokuratura Okręgowa zarzuciła Andrzejowi G., że w okresie od stycznia do sierpnia 1991 roku pełniąc funkcję dyrektora oddziału banku i podejmując decyzje o udzieleniu kredytów o znacznej wysokości nadużył swych uprawnień. Za czyn ten, zakwalifikowany jako przestępstwo ciągłe, przepisy ustawy z dnia 3 czerwca 2005 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny przewidują karę pozbawienia wolności przekraczającą pięć lat. Natomiast karalność popełnionych czynów zagrożonych karą przekraczającą 5 lat pozbawienia wolności ustaje z upływem dziesięciu lat. Sąd rejonowy rozpatrujący sprawę Andrzeja G. powziął wątpliwości. Gdyby zastosować wobec oskarżonego przepisy obowiązujące w chwili popełnienia czynu, to postępowanie karne z powodu przedawnienia należałoby umorzyć w sierpniu 2001 r. Jednakże Kodeks karny z dnia 6 czerwca 1997 r. wprowadzający zasadę, że przedawnienie karalności czynów następuje na zasadach przyjętych w nowym kodeksie, spowodował, że czyn ulegał przedawnieniu w sierpniu 2006 roku. Tymczasem w 2005 roku weszły w życie przepisy, które wydłużyły okresy przedawnienia karalności. Według kwestionowanych przepisów przedawnienie karalności za czyn popełniony przez Andrzeja G. może nastąpić dopiero w sierpniu 2011 roku. Tak więc w wyniku zmian ustawowych wciąż nie nastąpiło stwierdzenie przedawnienia, czyli wciąż wobec oskarżonego toczy się proces karny. W opinii pytającego sądu ustawodawca bez uzasadnionych powodów wydłużył terminy przedawnienia karalności tylko niektórych przestępstw, tj. przestępstw publicznoskargowych, a pozostawił natomiast dotychczasowy termin przedawnienia karalności przestępstw ściganych z oskarżenia prywatnego. Pytający sąd zauważa, iż przepisy Kodeksu karnego regulujące terminy przedawnienia karalności przestępstw są zmieniane w sposób mechaniczny i nieuzasadniony oraz wykorzystywane jako instrument walki politycznej. Lektura uzasadnienia projektu ustawy z dnia 3 czerwca 2005 r. nie pozostawia wątpliwości, że celem nowelizacji była bezpośrednia i arbitralna ingerencja władzy publicznej w toczący się proces w tzw. aferze FOZZ. Zdaniem pytającego sądu wielokrotne ustawowe wydłużenie terminów przedawnienia poprzez kolejne zmiany stanu prawnego w tym zakresie jest sprzeczne z zasadami: demokratycznego państwa prawnego, zaufania obywateli do państwa i stanowionego prawa, rzetelnego, uczciwego i sprawiedliwego rozstrzygania spraw karnych i rażąco narusza przepisy Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności.
Rozprawie będzie przewodniczył prezes TK Bohdan Zdziennicki, a sprawozdawcą będzie sędzia TK Adam Jamróz.