Trybunał Konstytucyjny

Adres: 00-918 Warszawa, al. Szucha 12 a
prasainfo@trybunal.gov.pl tel: +22 657-45-15

Biuletyn Informacji Publicznej
Transmisja

Wyłączenie mężczyzn z prawa do wcześniejszej emerytury bez względu na długoletni staż ubezpieczeniowy P 10/07

Data: 23 X 2007 godz.: 0.00

Pozbawienie mężczyzn prawa do wcześniejszej emerytury w zakresie takim jak kobiety jest niczym nieuzasadnionym pominięciem ustawodawczym o cechach dyskryminujących.

23 października 2007 r. o godz. 13.00 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał pytanie prawne VIII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w Łodzi dotyczące wyłączenia mężczyzn z prawa do wcześniejszej emerytury.

Trybunał orzekł, że art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zakresie, w jakim nie przyznaje prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym mężczyźnie, który - odpowiednio jak kobieta, która nabywa to prawo po osiągnięciu wieku 55 lat i co najmniej 30-letniego okresu składkowego i nieskładkowego - osiągnął wiek 60 lat i co najmniej 35-letni okres składkowy i nieskładkowy, jest niezgodny z art. 32 i art. 33 Konstytucji.

Przepis ten w zakresie uznanym przez Trybunał za niezgodny z Konstytucją traci moc obowiązującą z upływem dwunastu miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw.

Ustawodawca zdecydował o przyznaniu kobietom i mężczyznom urodzonym przed 1 stycznia 1949 r., którzy nie osiągnęli powszechnego wieku emerytalnego, nieograniczonego w czasie prawa do przejścia na wcześniejsza emeryturę. Art. 29 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS określa niektóre przesłanki, jakie muszą oni w tym celu spełnić. Warunki zostały ustalone odrębnie dla kobiet i mężczyzn.

Trybunał Konstytucyjny uznał, że zróżnicowanie traktowania mężczyzn w możliwości przejścia na wcześniejszą emeryturę w takim samym zakresie jak kobiety jest niczym nieuzasadnionym pominięciem ustawodawczym o cechach dyskryminujących. Ustawodawca przekroczył granice przysługującej mu swobody naruszając konstytucyjną zasadę równości oraz zakaz dyskryminacji ze względu na płeć. Konstytucja dopuszcza różnicowanie sytuacji jedynie pod ściśle określonymi warunkami. W tym przypadku nie jest możliwe wskazanie uzasadnionych argumentów usprawiedliwiających wprowadzone zróżnicowanie. Argumentem nie są różnice biologiczne i społeczne między kobietami i mężczyznami. Przywileje kobiet w stosunku do mężczyzn mogą naruszyć zasadę równości. Naruszona jest też zasada wzajemności, wiążąca prawo do świadczeń emerytalnych z udziałem świadczeniobiorcy w tworzeniu funduszu ubezpieczeniowego.

Wyrok zobowiązuje ustawodawcę do dokonania odpowiedniej zmiany w stanie prawnym. Trybunał dał na to ustawodawcy rok. Do tego momentu przepis obowiązuje w obecnym brzmieniu. Dla sądu, który zadał pytanie prawne, istotne znaczenie ma zaś fakt ogłoszenia wyroku na sali rozpraw. W tym momencie uchylone zostało domniemanie konstytucyjności przepisu. Wymaga to uwzględnienia w procesie stosowania prawa.

Rozprawie przewodniczył sędzia TK Marian Grzybowski, a sprawozdawcą był sędzia TK Marek Kotlinowski.

Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.

Prasa:
Rzeczpospolita, 289, 11. 12. 07. r
Dostał wcześniejsza emeryturę na takich samych zasadach jak kobiety. mrz.
Dziennik, 289, 11. 12. 07. r.
Kobietom wolno, więc panom też. sta, pap. 
Gazeta Wyborcza, 289, 11. 12. 07. r.
Monika Adamowska, Anna Kołakowska: Męska batalia emerytalna. 
Rzeczpospolita, 290, 12. 12. 07. r.
Mateusz Rzemek: Mężczyźni poczekają na wykonanie wyroku Trybunału.
Gazeta Prawna, 241. 12. 12. 07. r.
Bartosz Marczuk: Posłowie ułatwią przejście na emeryturę.
Gazeta Prawna, 208, 25. 10. 07. r.
Bartosz Marczuk, Bożena Wiktorowska: Już za dwa tygodnie emerytury dla 60-latków. 
Gazeta Wyborcza, 250, 25. 10. 07. r.
Koniec dyskryminacji mężczyzn. LES, PM.
Rzeczpospolita, 250, 25. 10. 07. r.
Tomasz Zalewski: Panowie walczyli, panie stracą.