Swoboda działalności gospodarczej SK 24/02
Data: 29 IV 2003 godz.: 0.00
29 kwietnia 2003 r. o godz. 10:00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna skargę konstytucyjną Ryszarda J. w sprawie konstytucyjności art. 673 § 3 kodeksu cywilnego (k.c.) uniemożliwiającego wypowiedzenie umowy najmu zawartej na czas określony na mocy generalnej klauzuli zawartej w tej umowie.
Strony sporu zawarły umowę dzierżawy lokalu użytkowego. W umowie zawarta została klauzula, zgodnie z którą obie strony uprawnione były do wypowiedzenia umowy dzierżawy, przy zachowaniu miesięcznego terminu wypowiedzenia. Zgodnie z umową dzierżawcy - ze względu na pogarszającą się sytuację finansową spółki - wypowiedzieli umowę. Właścicielka lokalu zaskarżyła sprawę do sądu, który powołując się na przepis art. 673 § 3 k.c. w związku z art. 694 k.c., uznał, że zawarta w umowie generalna klauzula dopuszczająca możliwość wypowiedzenia umowy dzierżawy zawartej na czas oznaczony jest bezskuteczna. Sąd apelacyjny, który rozpatrywał tę sprawę wskazał, iż zgodnie z powyższymi przepisami, jeśli czas trwania umowy najmu (odpowiednio dzierżawy) jest oznaczony, zarówno wynajmujący, jak i najemca mogą wypowiedzieć najem tylko w wypadkach określonych w umowie.
W ocenie skarżącego przepis art. 673 § 3 k.c. jest niezgodny z Konstytucją, ponieważ ogranicza prawa i wolności obywatelskie w stopniu nieadekwatnym do chronionego dobra, jakim jest w tym przypadku stabilność umowy. Skarżący dowodzi, że zaskarżony artykuł narusza zasadę wolności umów, wchodzącą w zakres gwarantowanej przez art. 22 Konstytucji wolności gospodarczej. Został on również sformułowany w sposób naruszający art. 31 ust. 3 Konstytucji, określający przesłanki, których spełnienie stanowi niezbędny warunek ewentualnej ingerencji w prawa i wolności obywatela. Do przesłanek tych należy bezpieczeństwo państwa, ochrona porządku publicznego, ochrona środowiska, zdrowia i moralności publicznej a także praw i wolności innych osób. Zdaniem skarżącego w przypadku kwestionowanego przepisu nie została wypełniona żadna z tych przesłanek.
Rozprawie będzie przewodniczył Sędzia TK Wiesław Johann, a sprawozdawcą będzie Wiceprezes TK Andrzej Mączyński.