Określenie katalogu zbieranych informacji o jednostce za pomocą środków technicznych w działaniach operacyjnych; zasady niszczenia pozyskanych danych. K 23/11
Data: 24 III 2014 godz.: 14.32
1, 2 i 3 kwietnia 2014 r. o godz. 9.00 Trybunał Konstytucyjny w pełnym składzie rozpozna połączone wnioski Rzecznika Praw Obywatelskich oraz Prokuratora Generalnego dotyczące określenia katalogu zbieranych informacji o jednostce za pomocą środków technicznych w działaniach operacyjnych oraz zasad niszczenia pozyskanych danych.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności:
I.
1. art. 19 ust. 6 pkt 3 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 roku o Policji;
2. art. 9e ust. 7 pkt 3 ustawy z dnia 12 października 1990 roku o Straży Granicznej;
3. art. 36c ust. 4 pkt 3 ustawy z dnia 28 września 1991 roku o kontroli skarbowej;
4. art. 31 ust. 7 pkt 3 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 roku o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organach porządkowych;
5. art. 27 ust. 6 pkt 3 ustawy z dnia 24 maja 2002 roku o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu;
6. art. 17 ust. 5 pkt 3 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 roku o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym;
7. art. 31 ust. 4 pkt 3 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 roku o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego
- z art. 2 i art. 47 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji;
II
1) art. 20c ust. 1 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 roku o Policji, art. 10b ust. 1 ustawy z dnia 12 października 1990 roku o Straży Granicznej, art. 36b ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 września 1991 roku o kontroli skarbowej, art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 roku o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organach porządkowych, art. 28 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 24 maja 2002 roku o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu, art. 18 ust. 1 pkt 1 ustawy o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 roku o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego z art. 49 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji oraz z art. 8 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności,
2) art. 36b ust. 5 ustawy z dnia 28 września 1991 roku o kontroli skarbowej, art. 28 ustawy z dnia 24 maja 2002 roku o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu, art. 18 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 roku o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, art. 32 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 roku o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego w zakresie w jakim, przepisy te zezwalając na pozyskiwanie danych, o których mowa w art. 180c i art. 180d ustawy z dnia 16 lipca 2004 roku - Prawo telekomunikacyjne nie przewidują zniszczenia tych spośród pozyskanych danych, które nie zawierają informacji mających znaczenie dla prowadzonego postępowania z art. 51 ust. 2 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji;
III.
1) art. 27 ust. 1 w związku z art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 24 maja 2002 roku o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu – w zakresie, w jakim odnosi się do zwrotu „i innych przestępstw godzących w bezpieczeństwo państwa” – z art. 2, art. 47 i art. 49 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji oraz z art. 8 ust. 1 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności,
2) art. 27 ust. 1 w związku z art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. b i c ustawy wymienionej w pkt 1- z art. 2, art. 47 i art. 49 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji oraz z art. 8 ust. 1 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności;
IV.
1) art. 19 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 roku o Policji,
2) art. 9e ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 12 października 1990 roku o Straży Granicznej,
3) art. 36c ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 28 września 1991 roku o kontroli skarbowej,
4) art. 31 ust. 1 pkt 17 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 roku o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organach porządkowych,
5) art. 31 ust. 1 w związku z art. 5 ust. 1 lit. a, lit. g, pkt 9 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 roku o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego
- z art. 2, art. 47 i art. 49 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji, jak również z art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 roku;
V.
1) art. 20c ust. 1 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 roku o Policji w związku z art. 212 § 1 i § 2, art. 216 § 1 i § 2, art. 217 § 1, art. 221, art. 278 § 1 - 3 i § 5, art. 284 § 1 - 3, art. 288 § 1 i § 2 oraz art. 290 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 roku - Kodeks karny, z art. 45, art. 46 ust. 1, art. 49 i art. 49a ustawy z dnia 26 stycznia 1984 roku - Prawo prasowe, z art. 34 pkt 2, 3 i 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 roku o wyrobach budowlanych, art. 33 ustawy z dnia 25 lutego 2011 roku o substancjach chemicznych i ich mieszaninach, art. 77 pkt 2, 2a i 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt i w związku z art. 52 pkt 2 i 4 ustawy z dnia 13 października 1995 roku - Prawo łowieckie - z art. 2, art. 47 i art. 49 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji oraz z art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 roku;
2) art. 10b ust. 1 ustawy z dnia 12 października 1990 roku o Straży Granicznej w związku z art. 212 § 1 i § 2, art. 216 § 1 i § 2, art. 217 § 1, art. 221, art. 278 § 1 - 3 i § 5, art. 284 § 1 - 3, art. 288 § 1 i § 2 oraz art. 290 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 roku - Kodeks karny, z art. 45, art. 46 ust. 1, art. 49 i art. 49a ustawy z dnia 26 stycznia 1984 roku - Prawo prasowe, z art. 34 pkt 2, 3 i 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 roku o wyrobach budowlanych, art. 33 ustawy z dnia 25 lutego 2011 roku o substancjach chemicznych i ich mieszaninach, art. 77 pkt 2, 2a i 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt i w związku z art. 52 pkt 2 i 4 ustawy z dnia 13 października 1995 roku - Prawo łowieckie - z art. 2, art. 47 i art. 49 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji oraz z art. 8 Konwencji, o której mowa w pkt 1;
3) art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 roku o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organach porządkowych w związku z art. 212 § 1 i § 2, art. 216 § 1 i § 2, art. 217 § 1, art. 221, art. 278 § 1 - 3 i § 5, art. 284 § 1 - 3, art. 288 § 1 i § 2 oraz art. 290 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 roku -Kodeks karny, z art. 60 § 2 i § 3, art. 61 § 1, art. 62 § 1, § 3 i § 4, art. 80 § 1 i § 2, art. 93 § 2 i § 3, art. 95 § 1, art. 108 § 2 oraz art. 109 ustawy z dnia 10 września 1999 roku - Kodeks karny skarbowy, z art. 45, art. 46 ust. 1, art. 49 i art. 49a ustawy z dnia 26 stycznia 1984 roku - Prawo prasowe, z art. 34 pkt 2, 3 i 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 roku o wyrobach budowlanych, art. 33 ustawy z dnia 25 lutego 2011 roku o substancjach chemicznych i ich mieszaninach, art. 77 pkt 2, 2a i 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt i w związku z art. 52 pkt 2 i 4 ustawy z dnia 13 października 1995 roku - Prawo łowieckie - z art. 2, art. 47 i art. 49 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji oraz z art. 8 Konwencji, o której mowa w pkt 1;
4) art. 36b ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 września 1991 roku o kontroli skarbowej w związku z art. 60 § 2 i § 3, art. 61 § 1, art. 62 § 1, § 3 i § 4, art. 80 § 1 i § 2, art. 93 § 2 i § 3, art. 95 § 1, art. 108 § 2 oraz art. 109 ustawy z dnia 10 września 1999 roku - Kodeks karny skarbowy - z art. 2, art. 47 i art. 49 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji oraz z art. 8 Konwencji, o której mowa w pkt 1;
5) art. 36b ust. 1 pkt 1 w związku z art. 2 ust. 1 pkt 12 ustawy z dnia 28 września 1991 roku o kontroli skarbowej, w związku z art. 85 § 4, art. 86 § 4, art. 87 § 4, art. 88 § 3, art. 89 § 3, art. 90 § 3, art. 91 § 4, art. 92 § 3, art. 94 § 3 , art. 95 § 2 i art. 96 § 1 ustawy z dnia 10 września 1999 roku - Kodeks karny skarbowy oraz w związku z art. 100 ust. 1 i art. 101 ust. 1 ustawy z dnia 19 marca 2004 roku - Prawo celne - z art. 2, art. 47 i art. 49 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji oraz z art. 8 Konwencji, o której mowa w pkt 1;
6) art. 28 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 24 maja 2002 roku o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu - w zakresie, w jakim odnosi się do zwrotu "i innych przestępstw godzących w bezpieczeństwo państwa” - z art. 2, art. 47 i art. 49 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji oraz z art. 8 Konwencji, o której mowa w pkt 1;
7) art. 28 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. b oraz c, jak również pkt 5 ustawy, o której mowa w pkt 6 - z art. 2, art. 47 i art. 49 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji oraz z art. 8 Konwencji, o której mowa w pkt 1;
8) art. 32 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2006 roku o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego (Dz. U. Nr 104, poz. 709 ze zmianami) -w zakresie, w jakim odnosi się do zwrotu: "a także innych ustawach i umowach międzynarodowych” - z art. 2, art. 47 i art. 49 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji oraz z art. 8 Konwencji, o której mowa w pkt 1;
9) art. 32 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. g ustawy, o której mowa w pkt 8 - w zakresie, w jakim odnosi się do zwrotu: "oraz innych [przestępstw - wł.] niż wymienione w lit. a - f, godzących w bezpieczeństwo potencjału obronnego państwa, SZ RP oraz jednostek organizacyjnych MON, a także państw, które zapewniają wzajemność” - z art. 2, art. 47 i art. 49 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji oraz z art. 8 Konwencji, o której mowa w pkt 1;
10) art. 32 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 5 ust. 1 pkt 9 ustawy, o której mowa w pkt 8 - z art. 2, art. 47 i art. 49 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji oraz z art. 8 Konwencji, o której mowa w pkt 1;
11) art. 18 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 roku o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym w związku z art. 4, art. 12 ust. 3-6, art. 13 oraz art. 15 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne - z art. 2, art. 47 i art. 49 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji oraz z art. 8 Konwencji, o której mowa w pkt 1;
12) art. 18 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 roku o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym w związku z art. 8 ust. 1 i 3 oraz art. 10 ust. 1, 2, 5 i 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne, z art. 35 ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 1996 roku o wykonywaniu mandatu posła i senatora , z art. 87 § 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 roku - Prawo o ustroju sądów powszechnych, z art. 38 ustawy z dnia 23 listopada 2002 roku o Sądzie Najwyższym, z art. 49a ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 roku o prokuraturze, z art. 24h ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym, z art. 25c ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 roku o samorządzie powiatowym oraz w związku z art. 27c ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 roku o samorządzie województwa - z art. 2, art. 47 i art. 49 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji oraz z art. 8 Konwencji, o której mowa w pkt 1;
13) art. 18 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 roku o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym w związku z art. 1 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 21 czerwca 1990 roku o zwrocie korzyści uzyskanych niesłusznie kosztem Skarbu Państwa lub innych państwowych osób prawnych - z art. 2, art. 47 i art. 49 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji oraz z art. 8 Konwencji, o której mowa w pkt 1;
14) art. 18 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 roku o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym w związku z art. 200 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku - Prawo zamówień publicznych, z art. 46 ust. 1, art. 75 ust. 1 - 4 i art. 110 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej oraz w związku z art. 3 ust. 1, art. 20a ust. 1 -3, art. 31 a, art. 36 ust. 1, art. 39 ust. 1 i art. 69e ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 roku o komercjalizacji i prywatyzacji - z art. 2, art. 47 i art. 49 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji oraz z art. 8 Konwencji, o której mowa w pkt 1;
15) art. 18 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 2 ust. 1 pkt 6 i pkt 7 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 roku o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym -z art. 2, art. 47 i art. 49 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji oraz z art. 8 Konwencji, o której mowa w pkt 1;
16) art. 75 d ust. 1 w związku z ust. 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o Służbie Celnej w związku z art. 108 § 2 i art. 109 ustawy z dnia 10 września 1999 roku -Kodeks karny skarbowy - z art. 2, art. 47 i art. 49 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji oraz z art. 8 Konwencji, o której mowa w pkt 1;
VI.
1) art. 75d ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o Służbie Celnej z art. 47 i art. 49 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji,
2) art. 75d ust. 5 ustawy wymienionej w pkt 1 z art. 51 ust. 4 konstytucji;
VII.
1) art. 19 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 roku o Policji,
2) art. 9e ustawy z dnia 12 października 1990 roku o Straży Granicznej,
3) art. 36c ustawy z dnia 28 września 1991 roku o kontroli skarbowej,
4) art. 31 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 roku o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organach porządkowych,
5) art. 27 ustawy z dnia 24 maja 2002 roku o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu,
6) art. 17 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 roku o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym,
7) art. 31 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 roku o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego
- z powodu pominięcia w zakwestionowanych przepisach regulacji wyłączającej z kręgu podmiotów, które mogą być poddane kontroli operacyjnej, kategorie osób, od których pozyskanie informacji objętych tajemnicą adwokacką, dziennikarską, notarialną, radcy prawnego, doradcy podatkowego i lekarską podlega zakazom dowodowym, w zakresie objętym zakazami z art. 2, art. 42 ust. 2, art. 47, art. 49, art. 51 ust. 2 i art. 54 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji, jak również z art. 6 ust. 3 lit. b oraz c, art. 8 i art. 10 ust. 1 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 roku.
Ad I i II.
Zdaniem wnioskodawcy (Rzecznika Praw Obywatelskich), art. 19 ust. 6 pkt 3 ustawy o Policji, art. 9e ust. 7 pkt 3 ustawy o Straży Granicznej, art. 36c ust. 4 pkt 3 ustawy o kontroli skarbowej, art. 31 ust. 7 pkt 3 ustawy o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organach porządkowych, art. 27 ust. 6 pkt 3 ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu, art. 17 ust. 5 pkt 3 ustawy o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, jak również art. 31 ust. 4 pkt 3 ustawy o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego są niezgodne z konstytucją. Kwestionowane przepisy nie wskazują, jakich środków mogą używać poszczególne służby podczas stosowania kontroli operacyjnej oraz jakie informacje mogą pozyskiwać. Tym samym ustawodawca dopuścił stosowanie przez służby podczas kontroli operacyjnej wszelkich dostępnych, w tym niezidentyfikowanych, środków technicznych, w celu pozyskania dowodu i informacji o jednostce, bez żadnych ustawowych ograniczeń.
Ponadto zdaniem wnioskodawcy art. 20c ust. 1 ustawy o Policji, art. 10b ust. 1 ustawy o Straży Granicznej, art. 36b ust. 1 pkt 1 ustawy o kontroli skarbowej, art. 30 ust. 1 ustawy o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organach porządkowych, art. 28 ust. 1 pkt 1 ustawy o AB W oraz AW, art. 18 ust. 1 pkt 1 ustawy o CBA, jak również art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy o SKW oraz SWW są niezgodne z konstytucją. Dopuszczają zarządzenie pozyskania tych danych nie tylko, gdy inne środki pozyskania informacji okazały się bezskuteczne albo gdy zachodzi wysokie prawdopodobieństwo ich nieskuteczności, ale również w każdej innej sytuacji, kiedy tylko stosowne służby zwrócą się do podmiotów prowadzących działalność telekomunikacyjną o udostępnienie takich danych.
Zdaniem wnioskodawcy zakwestionowane przepisy są niezgodne z powołanymi wzorcami kontroli również dlatego, że ustawodawca nie wyłączył żadnej kategorii użytkowników z kręgu podmiotów, których dane mogą być pozyskiwane przez służby w tym trybie, choć dane te mogą być objęte tajemnicą notarialną, adwokacką, radcy prawnego, lekarską lub dziennikarską.
Ponadto kwestionowane przepisy – wskazuje wnioskodawca – naruszają wolność komunikowania się, zezwalając służbom na pozyskiwanie danych telekomunikacyjnych bez uzyskania zgody sądu na wkroczenie w tę sferę wolności konstytucyjnych i konwencyjnych jednostki, jak również nie przewidując kontroli korzystania przez służby z omawianych uprawnień sprawowanej przez sąd ani przez jakikolwiek inny organ zewnętrzny.
Ad. III.
Zdaniem wnioskodawcy (Rzecznika Praw Obywatelskich), zakwestionowany art. 27 ust. 1 w związku z art. 5 ust. 1 pkt 2 lit a, b, c ustawy o ABW oraz AW zawierają zwroty niedookreślone: „innych przestępstw godzących w bezpieczeństwo państwa", „przestępstwa godzące w podstawy ekonomiczne państwa" oraz „jeżeli może to godzić w bezpieczeństwo państwa", a tym samym naruszają standard dookreśloności prawa.
Ponadto ustawa o ABW i AW oraz kodeks karny nie zawierają ustawowej definicji, jakie konkretnie przestępstwa, z woli prawodawcy, zalicza się do powyższej kategorii. Tym samym, niejasne jest, które z przestępstw określonych w kodeksie karnym miałyby stanowić ewentualne uzupełnienie katalogu zawartego w kwestionowanych przepisach.
Niejasność, nieprecyzyjność regulacji określających granice dopuszczalności zastosowania kontroli operacyjnej przez ABW stanowi, według wnioskodawcy, naruszenie konstytucyjnego prawa jednostki do ochron życia prywatnego i wolności komunikowania się wykraczające poza granice określone w konstytucji.
Ad. IV i V.
Zdaniem wnioskodawcy (Prokuratora Generalnego) analiza katalogów sytuacji, w których poszczególne służby mundurowe oraz specjalne mogą podejmować kontrolę operacyjną wskazuje, że ustawodawca zakreślił te katalogi w sposób niezwykle szeroki. W efekcie Policja, Straż Graniczna, wywiad skarbowy, Żandarmeria Wojskowa i Służba Kontrwywiadu Wojskowego (jak również Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, której katalog uprawnień zakwestionował RPO oraz Centralne Biuro Antykorupcyjne) mogą podejmować kontrolę operacyjną łącznie w prawie 200 sytuacjach.
Ponadto, jak podkreśla wnioskodawca, z biegiem czasu ustawodawca stopniowo poszerza zakres sytuacji, w których służbom przyznano uprawnienia do podejmowania tego rodzaju czynności operacyjno – rozpoznawczych. Na potwierdzenie wskazuje przepis art. 7 ust. 4 ustawy z 26 maja 2011 r. o zmianie ustawy o grach hazardowych oraz niektórych innych ustaw, na mocy którego Służba Celna zyskała uprawnienia do pozyskiwania billingów.
Według wnioskodawcy, ustawy regulujące działalność poszczególnych służb przewidują podejmowanie przez te służby kontroli operacyjnej nie tylko w celu zapobieżenia, wykrycia, ustalenia sprawców czy uzyskania i utrwalenia dowodów określonych przestępstw, ale także w przypadkach prowadzenia przez służby działań kontrolnych, planistycznych bądź analitycznych (jak w przypadku SKW).
W ocenie Prokuratora Generalnego, katalogi te mają charakter otwarty i odwołują się w omawianym zakresie do zobowiązań Polski wynikających z umów i porozumień międzynarodowych, a w przypadku SKW – także bliżej nieokreślonych aktów normatywnych rangi ustawy.
Zdaniem wnioskodawcy, nie wydaje się, by w przewidywanej przyszłości możliwe było dostrzegalne ograniczenie liczby przypadków pozyskiwania przez służby danych telekomunikacyjnych dotyczących obywateli, bez wyraźnego ograniczenia ustawowych katalogów przypadków, w których pozyskiwanie takich danych zostało dopuszczone.
Ad. VI.
Zdaniem wnioskodawcy (Rzecznika Praw Obywatelskich) art. 75d ust. 1 ustawy o Służbie Celnej dopuszcza pozyskiwanie danych telekomunikacyjnych nie tylko wtedy, gdy inne środki uzyskania informacji okazały się bezskuteczne, ale w każdej sytuacji, kiedy tylko służba celna zwróci się do podmiotów prowadzących działalność telekomunikacyjną o udostępnienie danych.
Wnioskodawca podkreśla również, że art. 75d ust. 5 ustawy o Służbie Celnej pozwala na przechowywanie danych telekomunikacyjnych mających znaczenie dla postępowań dotyczących wszelkich przestępstw skarbowych (a nie tylko przestępstw skarbowych przeciwko organizacji gier hazardowych, o których mowa w art. 75d ust. 1) oraz mających znaczenie dla postępowań dotyczących wykroczeń skarbowych (o których art. 75d ust. 1 w ogóle nie wspomina). Dopuszcza tym samym na przechowywanie danych telekomunikacyjnych zebranych w sposób sprzeczny z konstytucją.
Ad. VII.
Wnioskodawca (Prokurator Generalny) podnosi zarzuty pominięcia przez ustawodawcę kwestii, które powinny być uregulowane. Zdaniem wnioskodawcy, wskazane we wniosku materie, których nie unormowano w zaskarżonych przepisach mają istotne znaczenie z punktu widzenia chronionych przez ustawę zasadniczą: prawa do prywatności, ochrony tajemnicy komunikowania się, autonomii informacyjnej, a także prawa do obrony oraz wolności prasy. Tym samym, jak podkreśla Prokurator Generalny, można bronić poglądu, że w analizowanych unormowaniach zachodzą przypadki pominięcia prawodawczego, które mogą podlegać ocenie Trybunału Konstytucyjnego.
Rozprawie będzie przewodniczył prezes TK Andrzej Rzepliński, sprawozdawcą będzie sędzia TK Marek Zubik.