Komunikat po Drukuj

Zwrot podatku od towarów i usług SK 79/06

Faktury, potwierdzające czynności uznane potem za pozorne, nie mogą być podstawą do odliczenia podatku VAT zapłaconego w cenie towaru lub usługi od podatku należnego ani też na ich podstawie nie można żądać zwrotu różnicy podatku naliczonego i należnego.

15 lipca i 4 listopada 2008 r. Trybunał Konstytucyjny rozpoznawał skargę konstytucyjną Fabryki Mechanizmów Samochodowych POLMO Spółka Akcyjna dotyczącą zwrotu podatku od towarów i usług.

W wyroku z 5 listopada 2008 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że § 48 ust. 4 pkt 5 lit. c rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 marca 2002 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym w zakresie, w jakim dotyczy faktur (lub faktur korygujących) potwierdzających czynności stanowiące przedmiot podatku naliczonego, do których to czynności - z możliwością przeprowadzenia kontroli sądowej - ma zastosowanie art. 83 kodeksu cywilnego, jest zgodny z art. 64 ust. 3 Konstytucji oraz nie jest niezgodny z art. 64 ust. 1 Konstytucji. W pozostałym zakresie Trybunał umorzył postępowanie ze względu na niedopuszczalność wydania wyroku.

Zarzuty skarżącej spółki sprowadzały się do twierdzenia, że kwestionowany przepis rozporządzenia, będąc unormowaniem rangi podustawowej, prowadził do pozbawienia nabywców towarów i usług w ramach sprzedaży opodatkowanej prawa do odliczenia od podatku należnego podatku naliczonego w związku z nabyciem towarów i usług oraz żądania zwrotu ewentualnej nadwyżki podatku naliczonego nad należnym. Trybunał stwierdził, że kwestionowany przepis rozporządzenia został wydany na podstawie art. 23 ust. 1 i 2 znowelizowanej (15 lutego 2002 r.) ustawy o podatku od towarów i usług (podatku VAT).

Faktury, potwierdzające czynności uznane potem za pozorne, nie mogą być potraktowane jako podstawa odliczenia podatku VAT zapłaconego w cenie towaru lub usługi od podatku należnego ani też nie mogą być podstawą żądania zwrotu różnicy podatku naliczonego i należnego. W ocenie Trybunału kwestionowany przepis nie zawiera unormowań, które pozbawiałyby podatników prawa odliczenia od podatku należnego podatku VAT zapłaconego w cenie, jeśli podatnik skutecznie odeprze zarzut pozorności czynności prawnej, której dotyczyła kwestionowana przez organy podatkowe (bądź organy kontroli skarbowej) faktura.

Trybunał Konstytucyjny umorzył postępowanie w zakresie odnoszącym się do "obejścia prawa" (art. 58 k.c.) ze względu na to, iż ostateczne orzeczenie NSA, do którego odnosiła się skarga konstytucyjna, nie konkretyzowało zaistnienia obejścia konkretnego przepisu prawa. Trybunał umorzył także postępowanie w zakresie zarzutów naruszenia art. 2 w związku z art. 64 i art. 217 Konstytucji z powodu spóźnionego o ponad dwa lata podniesienia zarzutów i wskazania wzorców kontroli konstytucyjności (obowiązuje termin 3 miesięcy od doręczenia ostatecznego orzeczenia lub decyzji). Trybunał uznał też, że art. 92 ust. 1 i art. 217 Konstytucji nie mogą być podstawą oceny zgodności w postępowaniu dotyczącym skargi konstytucyjnej, albowiem nie gwarantują konstytucyjnego prawa lub wolności, których ochronie służy skarga konstytucyjna.

Rozprawie przewodniczył sędzia TK Wojciech Hermeliński, a sprawozdawcą był sędzia TK Marian Grzybowski.

Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.