Postępowanie przed NSA SK 38/02
12 maja 2003 r. o godz. 12:30 Trybunał Konstytucyjny rozpozna skargę konstytucyjną Aleksandry M. w sprawie konstytucyjności art. 426 § 1 kodeksu postępowania karnego (k.p.k.) uniemożliwiającego wniesienie środka odwoławczego od orzeczenia sądu działającego jako organ odwoławczy od postanowienia prokuratury.
Prokuratura rejonowa w J. umorzyła postępowanie w sprawie włamania. Skarżąca Aleksandra M. złożyła na to postanowienie zażalenie do sądu rejonowego. Zażalenie nie zostało uwzględnione, w związku z czym skarżąca odwołała się do sądu drugiej instancji. Jednak sąd okręgowy w K. odmówił merytorycznego rozpoznania zażalenia. Sąd powołał się na art. 426 § 1 k.p.k., na mocy którego od orzeczeń wydanych przez sąd odwoławczy na skutek odwołania nie przysługuje środek odwoławczy. Zdaniem skarżącej odmowa ta naruszyła przysługujące jej prawo do rozpoznania sprawy przez niezawisły sąd w postępowaniu dwuinstancyjnym.
Zdaniem skarżącej art. 426 § 1 k.p.k., w zakresie, w jakim nie pozwala na wniesienie środka odwoławczego od orzeczenia sądu działającego jako organ odwoławczy od postanowienia prokuratury jest niezgodny z art. 45 i art. 176 Konstytucji. Zgodnie z Konstytucją, każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd (art. 45 Konstytucji) oraz, że postępowanie sądowe jest co najmniej dwuinstancyjne (art. 176 § 1 Konstytucji). Skarżąca uważa, że nie można mówić o dwuinstancyjności postępowania, w sytuacji w której za "pierwszą instancję" uznaje się postanowienie prokuratora. Nie ma on bowiem przysługującego Sądowi przymiotu niezawisłości, niezależności i bezstronności - chociażby z tego powodu, iż jest stroną postępowania karnego.
Rozprawie będzie przewodniczyła Sędzia TK Jadwiga Skórzewska-Łosiak, a sprawozdawcą będzie Sędzia TK Ewa Łętowska.