Ubezpieczenie społeczne rolników; potrącanie z wypłacanych świadczeń z ubezpieczenia zaległych składek na ubezpieczenie społeczne rolników indywidualnych i członków ich rodzin SK 28/13
31 lipca 2014 r. o godz. 9:00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna skargę konstytucyjną T. K. dotyczącą ubezpieczenia społecznego rolników i kwestii potrącania z wypłacanych świadczeń z ubezpieczenia zaległych składek na ubezpieczenie społeczne rolników indywidualnych i członków ich rodzin.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności art. 50 ust. 1 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników z art. 2 i art. 67 ust. 1 konstytucji.
Skarżący T. K. od kilku lat ma problemy ze zdrowiem i pozostaje niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym, przedkładając organowi rentowemu kolejne zaświadczenia lekarskie stanowiące podstawę przyznania mu prawa do zasiłku chorobowego. Od 2009 r. nie płaci składek na ubezpieczenie społeczne rolników , ponieważ przyznany zasiłek chorobowy jest w całości potrącany na poczet zaległych składek ubezpieczeniowych. W efekcie nie ma też żadnych środków do życia. Sąd rejonowy oddalił odwołania T. K. od decyzji prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego wskazując jako podstawę art. 50 ust. 1 i 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. Zgodnie z nim KRUS może potrącać z wypłacanych świadczeń z ubezpieczenia zaległe składki na ubezpieczenie społeczne rolników indywidualnych i członków ich rodzin lub na ubezpieczenie wraz z odsetkami. Może także potrącać składki na ubezpieczenie za bieżący kwartał. Dotyczy to tylko składek za osobę pobierającą świadczenie, z wyjątkiem domownika, oraz składek, do których opłacenia zobowiązana jest ta osoba. Z emerytur i rent mogą być również potrącane inne należności na zasadach określonych w odrębnych przepisach.
Także sąd okręgowy oddalił apelację T. K. powołując się na tę samą podstawę prawną, co sąd rejonowy. Tymczasem w ocenie skarżącego, art. 50 ust. 1 i 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników narusza art. 2 i art. 67 ust. 1 konstytucji, czyli zasady sprawiedliwości społecznej i prawa do zabezpieczenia społecznego w razie niezdolności do pracy ze względu na chorobę. Jak podkreśla T. K., w efekcie orzeczeń organów rentowych oraz wyroków sądów opartych na tym przepisie obywatele zostają pozbawieni w całości środków do egzystencji, nie mając jakiegokolwiek zabezpieczenia na czas choroby.
Rozprawie będzie przewodniczył prezes TK Andrzej Rzepliński, sprawozdawcą będzie sędzia TK Małgorzata Pyziak – Szafnicka.