Zadania gminy w zakresie gospodarki lokalami mieszkalnymi K 26/05
Data: 4 XII 2007 godz.: 0.00
4 grudnia 2007 r. o godz. 10.00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna wniosek Rady Miasta Gdyni dotyczący zadań gminy w zakresie gospodarki lokalami mieszkalnymi.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności:
- art. 4 ust. 2 i ust. 4, art. 14 ust. 1 zdanie drugie, ust. 2 i ust. 6, art. 18 ust. 4, art. 22, art. 23 ust. 4 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego; art. 1046 § 4 ustawy z dnia 17 listopada 19 6 4 roku - Kodeks postępowania cywilnego; art. 81 ustawy z dnia 8 września 2000 roku o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego "Polskie Koleje Państwowe" z art. 167 ust. 1 i 4 Konstytucji;
- art. 81 ustawy z dnia 8 września 2000 roku o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego "Polskie Koleje Państwowe"; art. 4 ust. 2, art. 18 ust. 4 i art. 22 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego z art. 165 ust. 2 Konstytucji;
- art. 1046 § 4 ustawy z dnia 17 listopada 19 6 4 roku - Kodeks postępowania cywilnego z art. 2 i art. 7 Konstytucji.
Kwestionowane przepisy ustawy z 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego nałożyły na gminy nowe zadania wraz z sankcjami za ich niewykonanie. Na plan pierwszy wysuwa się realizacja praw do lokalu socjalnego na rzecz osób przeciwko którym prawomocnym wyrokiem sądowym orzeczona została eksmisja z dotychczas zajmowanego lokalu z prawem do lokalu socjalnego. Gmina ma obowiązek zapewnienia każdej liczby lokali socjalnych i lokali zamiennych jakie wynikać będą z wyroków sądowych, oraz zaspakajać potrzeby mieszkaniowe gospodarstw domowych o niskich dochodach. Jeżeli gmina nie dostarczyła lokalu socjalnego osobie uprawnionej z mocy wyroku, właścicielowi przysługuje roszczenie odszkodowawcze do gminy. Uprawnionymi są wszyscy właściciele lokali, również spółdzielczych czy też prywatnych. W rezultacie skutki prowadzonej polityki mieszkaniowej, w innych niż gminne zasobach, zostają przeniesione na gminę. Obowiązki te powodują po stronie gminy wydatki, na które zwiększone środki finansowe powinny być- zdaniem wnioskodawcy - określone ustawą. Jednakże w podziale dochodów publicznych ustawa formułuje jedynie możliwość otrzymania dotacji celowej z budżetu państwa na zadania dotyczące zapewnienia lokali socjalnych i lokali zamiennych. Kwestionowane przepisy naruszają zasadę pomocniczości państwa, która jest jednym z fundamentów ustroju jednostek samorządu terytorialnego, w realizacji zwiększonych zadań nałożonych na gminę. Zgodnie z tą zasadą, żaden z organów władzy nie jest uprawniony do uznaniowego nakładania i zwiększania zadań publicznych bez odpowiedniego zwiększonego udziału danej jednostki samorządu terytorialnego w dochodach publicznych. Zdaniem wnioskodawcy także cała konstrukcja przepisu dotyczącego przejęcia lokali od przedsiębiorstwa PKP stoi w sprzeczności z konstytucyjnie chronioną samodzielnością gminy. Gmina ma zawrzeć umowę, o jej zawarcie przedsiębiorstwu PKP przysługuje roszczenie, a treść umowy nie podlega swobodzie kształtowania praw i obowiązków. Zadaniem nowym dla gminy jest zadanie określone w art. 1046 § 4 ustawy - Kodeks postępowania cywilnego. Zdaniem wnioskodawcy tak sformułowany przepis nie jest precyzyjny i rodzi po stronie gminy uzasadnione obawy, że jego stosowanie przerodzi się w regularny obowiązek. Obowiązek jest niejasny tak co do miejsc gdzie mogą być wskazane tymczasowe pomieszczenia jak i czasu ich wskazywania. Przepis budzi poważne zastrzeżenia gdyż alternatywą wskazania pomieszczenia przez gminę jest jego wskazanie przez samego dłużnika.
Rozprawie będzie przewodniczył sędzia TK Jerzy Ciemniewski, a sprawozdawcą będzie sędzia TK Adam Jamróz.