Trybunał Konstytucyjny

Adres: 00-918 Warszawa, al. Szucha 12 a
prasainfo@trybunal.gov.pl tel: +22 657-45-15

Biuletyn Informacji Publicznej
Transmisja

Podatek dochodowy od osób fizycznych - kwota wolna od podatku K 21/14

Podmiot inicjujący postępowanie: Rzecznik Praw Obywatelskich
Data: 13 X 2015 godz.: 13.54

20 października 2015 r. o godz. 13:00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczący podatku dochodowego od osób fizycznych (kwota zmniejszająca podatek).

Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności art. 27 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie, w jakim ustala w pierwszym przedziale skali podatkowej kwotę zmniejszającą podatek w wysokości 556 zł 02 gr z art. 2 i art. 84 konstytucji oraz z art. 64 ust. 1 i 2 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji.

Jak wskazuje Rzecznik Praw Obywatelskich weryfikacji wymaga przede wszystkim przyjęte przez ustawodawcę założenie, że przekroczenie przez podatnika kwoty wolnej od podatku  świadczy o tym, że jest on w stanie w granicach tak ustalonego dochodu zaspokoić swoje elementarne potrzeby życiowe i posiada równocześnie rzeczywistą zdolność do ponoszenia ciężarów publicznych w postaci uiszczania podatku.

Art. 84 konstytucji wyraża zasadę sprawiedliwości podatkowej i wyłączności ustawy w zakresie ustanawiania obowiązku ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych. Sprawiedliwość podatkowa jest pojmowana jako reguła kształtowania podatków według zasady równości i powszechności. Nałożenie więc obowiązków podatkowych znajduje bezpośrednią podstawę w konstytucji i nie może być rozpatrywane w kategoriach ograniczania praw jednostki, lecz musi się odnosić do zdolności ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych przez obywateli.

Zdaniem wnioskodawcy wkroczenie w kwestionowanym zakresie w sferę praw określonych w art. 64 ust. 1 i 2 konstytucji  nie ma charakteru proporcjonalnego. Osiągane bowiem korzyści w postaci wpływów podatkowych nie pozostają w odpowiedniej proporcji do nakładanych ciężarów, co nie sprzyja samodzielnemu zaspokajaniu potrzeb człowieka funkcjonującego we współczesnym społeczeństwie.

Kwestionowany przepis w zakresie, w jakim ustala w pierwszym przedziale skali podatkowej kwotę zmniejszającą podatek, zdaniem RPO przekracza granicę dopuszczalnej ingerencji w prawo własności, przez co narusza art. 64 ust. 1 w zw. z art. 31 ust. 3 konstytucji.

Rozprawie będzie przewodniczyła sędzia TK Maria Gintowt-Jankowicz,  sprawozdawcą będzie sędzia TK Mirosław Granat.