Interpretacja przepisu Kodeksu karnego SK 38/01
4 marca 2003 r. o godz. 10:00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna skargę konstytucyjną Mirosława P. w sprawie zgodności z Konstytucją zmiany wprowadzonej w art. 156 § 1 Kodeksu Karnego obwieszczeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 13 października 1997 o sprostowaniu błędów.
Skarżący spowodował wypadek drogowy, w rezultacie którego u osoby pokrzywdzonej wystąpiła choroba realnie zagrażająca życiu (co udowodniono w procesie sądowym). W związku z tym Sąd Okręgowy uznał, iż oskarżony dopuścił się czynu wyczerpującego znamiona art. 177 § 2 Kodeksu Karnego, który to przepis odwołuje się do art. 156 § 1 Kodeksu Karnego, stwierdzającego, iż podlega karze "kto powoduje ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci: pkt 2: (...)ciężkiej choroby nieuleczalnej lub długotrwałej, choroby realnie zagrażającej życiu(...)".
Zaskarżony art. 156 §1 zmienił kształt na mocy obwieszczenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 13 października 1997 r. o sprostowaniu błędów, które dodało przecinek między "długotrwałej" a "choroby". Wcześniejsza wersja przepisu brzmiała "kto powoduje ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci: pkt 2: (...)ciężkiej choroby nieuleczalnej lub długotrwałej choroby realnie zagrażającej życiu(...)". Na mocy obwieszczenia Prezesa Rady Ministrów do kodeksu wprowadzone zostało nowe pojęcie: "choroba realnie zagrażająca życiu"(zamiast, jak dotychczas: "długotrwała choroba realnie zagrażająca życiu"). Jako, że spowodowana przez skarżącego choroba nie była długotrwała, obowiązywanie uregulowania w jego pierwotnym kształcie spowodowałoby zmianę kwalifikacji prawnej zarzuconego skarżącemu czynu. Ponieważ spowodowana przez niego choroba nie była długotrwała, art. 156 §1 KK nie stosowałby się do popełnionego przezeń czynu. Odpowiadałby wówczas za przestępstwo z art. 177 § 1 Kodeksu Karnego, zagrożone niższym wymiarem kary.
Skarżący wnosi o uznanie, iż przyjęty za podstawę rozstrzygnięcia przepis w brzmieniu nadanym przez obwieszczenie Prezesa Rady Ministrów o sprostowaniu błędów jest niezgodny z Konstytucją. Zdaniem skarżącego nie powinno budzić wątpliwości, że wprowadzenie przez służby sejmowe rzeczonego przecinka do tekstu art. 156 § 1 pkt 2 uchwalonego przez Sejm kodeksu karnego nie można traktować jedynie w kategoriach "skorygowania usterek o charakterze technicznym zauważonych w kodyfikacjach karnych". Zdaniem skarżącego przepis art. 156 § 1 pkt 2 KK jest więc niezgodny z art. 122 ust 1 Konstytucji, zgodnie z którym: "po zakończeniu postępowania określonego w art. 121 Marszałek Sejmu przedstawia uchwaloną ustawę do podpisu Prezydentowi Rzeczypospolitej." W sposób niekonstytucyjny doszło zatem do zmiany unormowania art. 156 § 1 pkt 2 kodeksu karnego po uchwaleniu tej ustawy przez Sejm, a przed złożeniem pod nią podpisu przez Marszałka Sejmu.
Skarżący uważa również, że zmiana przepisów obwieszczeniem Prezesa Rady Ministrów o sprostowaniu błędów powinna zostać uznana za niezgodną z konstytucyjną zasadą demokratycznego państwa prawa i wynikającym z tej zasady nakazem ochrony zaufania obywateli do państwa i stanowionego przezeń prawa (art. 2 Konstytucji). Zdaniem skarżącego, wprowadzenie przecinka w tym trybie jest także niezgodne z art. 42 ust. 1 Konstytucji, stanowiącym iż "Odpowiedzialności karnej podlega ten tylko, kto dopuścił się czynu zabronionego pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia.".
Rozprawie będzie przewodniczył Sędzia TK Marian Grzybowski, a sprawozdawcą będzie Sędzia TK Jerzy Ciemniewski.