Drogi publiczne; zasady przekazywania dróg Kp 2/13
22 kwietnia 2015 r. o godz. 9:00 Trybunał Konstytucyjny w pełnym składzie rozpozna wniosek Prezydenta RP dotyczący dróg publicznych (zasady przekazywania dróg).
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności:
1) art. 1 pkt 2 w części dotyczącej art. 10 ust. 5a-5d i ust. 5e zdanie drugie oraz art. 2 ust. 2 ustawy z 13 września 2013 roku o zmianie ustawy o drogach publicznych z art. 16 ust. 2 i art. 164 ust. 1 i 3 konstytucji,
2) art. 2 ust. 1 i ust. 2 zdanie pierwsze powyższej ustawy z art. 16 ust. 2 konstytucji.
W ocenie Prezydenta RP istotą kwestionowanych przepisów jest samodzielne rozstrzyganie przez określone organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego o zadaniach jednostek samorządu innych szczebli, związanych z utrzymaniem dróg. Wnioskodawca podnosi, że zgodnie z art. 16 ust. 2 konstytucji, samorząd terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy publicznej. Przysługującą mu w ramach ustaw istotną część zadań publicznych samorząd wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Konstytucja stanowi więc, że zakres zadań powierzonych samorządowi terytorialnemu określają ustawy. Warunku tego nie spełnia kwestionowana regulacja, bowiem o zakresie zadań powiatu rozstrzygać ma sejmik województwa, a o zakresie zadań gminy - rada powiatu. Natomiast w odniesieniu do dróg zaliczonych do kategorii gminnych o przeniesieniu zadań na rzecz województwa rozstrzygać ma rada gminy. Zakres przekazywanego zadania związanego z danym odcinkiem drogi może nie mieć funkcjonalnego związku z zaspokajaniem potrzeb określonej wspólnoty w korzystaniu z dróg.
Wnioskodawca podnosi, że konstytucja w art. 164 ust. 1 uznaje gminę za podstawową jednostkę samorządu terytorialnego, co określa jej rolę na tle innych jednostek. Powiaty ani organy województwa funkcjonujące w systemie samorządowym nie są jednostkami nadrzędnymi nad gminą. Budzi więc wątpliwości wnioskodawcy regulacja uzależniająca w efekcie od decyzji rady powiatu, podjętej w formie uchwały, zakres zadań gminy w sprawach dotyczących dróg gminnych.
Rozprawie będzie przewodniczył prezes TK Andrzej Rzepliński, sprawozdawcą będzie sędzia TK Mirosław Granat.